Z tego artykułu dowiesz się
Podwyżki cen gazu w Polsce wynikają z wielu czynników, jednym z nich jest między innymi także rosnąca cena tego surowca w całej Europie. Stawki zawierane w kontraktach zagranicznych przekładają się na ceny gazu na krajowym rynku hurtowym, a te z kolei wpływają na wysokość opłat za błękitne paliwo ponoszonych przez odbiorców końcowych. Dlatego też postanowiliśmy przeanalizować, jak prezentują się ceny gazu w Europie i co wpływa na ich rosnący poziom.
Ceny gazu w Europie w ubiegłym roku wzrosły 5-krotnie. W 2024 wracają do niższych poziomów
Pierwsze wysokie podwyżki cen gazu ziemnego w Europie zanotowane zostały już w 2021 roku. To właśnie wtedy w okresie od stycznia do września stawki za paliwo gazowe wzrosły aż o 170%. Nie był to jednak koniec lawinowych podwyżek, z którymi musimy się obecnie zmierzyć. W pierwszym kwartale 2022 roku średnia cena gazu ziemnego w Unii Europejskiej wzrosła bowiem do wartości wyższej o 5 raz niż w analogicznym okresie rok wcześniej. W tym samym czasie w 2022 roku zanotowana została także rekordowa wysokość cen gazu, która chwilowo była równa 345 euro za 1 MWh tego paliwa.
Sytuacja związana z cenami gazy ziemnego sprawia, że aktualnie gospodarka w całej Europie zaczyna mieć poważne problemy. W wielu krajach, w tym także w Polsce surowiec ten jest bowiem podstawą przemysłu, który stanowi znaczną część PKB. Na szczęście początek 2024 wygląda obiecująco. Ciepła zima i ograniczenie zużycia przez przemysł gazu w całym 2024 roku powoduje, że ceny spadają.
Z czego wynikają tak wysokie ceny gazu w całej Europie?
Na wysokość cen paliwa gazowego w Europie wpływ ma wiele czynników. Pierwszym z nich jest rosnący popyt na gaz wywołany przez ożywienie gospodarki po okresie stagnacji związanym z pandemią. Nie bez wpływu na popyt ma pozostają także w tym przypadku warunki pogodowe. Tylko w 2021 roku mroźna zima wygenerowała bowiem 7,6% wzrost zapotrzebowania na gaz, który był wykorzystywany przez ciepłownie.
Wraz z rosnącym popytem zaczęły się pojawiać także ograniczenia związane z podażą. Jeszcze przed wybuchem wojny w Ukrainie Rosja znacznie ograniczyła bowiem swoje dostawy błękitnego paliwa do Europy, to z kolei wpłynęło na zmniejszenie się rezerw gazu we wszystkich krajach europejskich. Rezerwy te zostały dodatkowo zmniejszone przez sytuację, w której na Rosję nałożone zostały sankcje, w ramach których Gazprom nie dostarcza już gazu do wielu krajów UE.
Ponadto należy również zauważyć, że od 2005 roku ceny gazu ziemnego w kontraktach długoterminowych zawieranych w Unii Europejskiej miały ścisłe powiązanie z cenami ropy naftowej. Aktualnie wyłącznie około 20% dostaw błękitnego paliwa ma tego typu powiązania, przez co wahania cen gazu w Europie są o wiele wyższe.