Opłata kogeneracyjna

Opłata kogeneracyjna od dawna jest jedną z pozycji widniejących na rachunkach za prąd i składających się na ich finalną wartość. Pomimo to wiele osób nie zwracało na nią zbytnio uwagi, gdyż opłaty z nią związane wynosiły 0 zł. Według licznych zapowiedzi w najbliższym czasie ma się to jednak zmienić, a jej stawka wzrośnie nawet do ponad 4 zł za MWh. Czym wobec tego jest opłata kogeneracyjna, od kiedy obowiązuje i dlaczego została ona w ogóle wprowadzona?

Co to jest opłata kogeneracyjna w rachunku za prąd?

Opłata kogeneracyjna jest dodatkowym kosztem dystrybucyjnym, który doliczany jest do każdego rachunku za prąd bez względu na rodzaj taryfy prądowej, za pomocą której jego zużycie jest rozliczane. Ma ona na celu zapewnić wsparcie dostępności ekologiczniejszej energii elektrycznej pochodzącej z wysokosprawnej kogeneracji w naszym systemie energetycznym. 

Stawka opłaty kogeneracyjnej wyrażana jest w zł/kWh. Oznacza to więc, że jej wysokość na rachunku za prąd jest zależna od ilości pobranej energii elektrycznej w danym okresie rozliczeniowym. Za pobieranie opłaty kogeneracyjnej odpowiedzialny jest operator systemu dystrybucyjnego, czyli dystrybutor energii elektrycznej. Dlatego też występuje ona na wszystkich fakturach za prąd, bez względu na wybranego sprzedawcę energii elektrycznej. 

Opłata kogeneracyjna — od kiedy obowiązuje?

Opłata kogeneracyjna została wprowadzona w 2019 roku na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2018 roku. Pochodzące z niej środki zgodnie z tym aktem prawnym mają być przeznaczane wyłącznie na wypłaty premii kogeneracyjnej oraz premii gwarantowanej, a także pokrycie kosztów związanych z działalnością operatorów systemów dystrybucyjnych. 

Ile wynosi stawka opłaty kogeneracyjnej?

Stawki opłaty kogeneracyjnej nie są stałe i podobnie jak cena prądu rosną z roku na rok. W 2020 roku wysokość opłaty kogeneracyjnej była równa 1,39 zł za MWh, czyli 0,00139 zł za kWh. W 2021 roku jej stawka spadła do 0 zł, dlatego też na rachunkach za prąd obok dotyczącej jej pozycji nie widniały żadne koszty. W 2022 roku opłata kogeneracyjna wynosi natomiast 4,06 zł za MWh, czyli 0,00406 zł za kWh.

Zasady związane z wyliczaniem tej opłaty zostały określone w ustawie dotyczącej promowania energii elektrycznej pochodzącej z wysokosprawnej kogeneracji. W związku z tym stanowi ona iloczyn stawki opłaty oraz ilości zużytej energii elektrycznej. W praktyce oznacza to więc, że najwyższe koszty związane z opłatą kogeneracyjną ponoszą odbiorcy zużywający duże ilości kWh miesięcznie, gdyż opłata kogeneracyjna dotyczy wszystkich odbiorców prądu, czyli zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa. 

Na czym polega kogeneracja i dlaczego jej rozwój jest wspierany?

Opłata kogeneracyjna ma na celu przede wszystkim wspieranie rozwoju pozyskiwania energii z wysokosprawnej kogeneracji. Ta metoda produkcji energii elektrycznej jest o wiele ekologiczniejsza, gdyż polega na jednoczesnej produkcji zarówno prądu, jak i energii cieplnej. Dzięki temu zużywana jest mniejsza ilość surowców, a co za tym idzie, zmniejsza się także emisja gazów cieplarnianych. 

Kogeneracja niesie więc za sobą zarówno zalety ekonomiczne, jak i ekologiczne, a z kolei związana z nią opłata, którą objęci są wszyscy odbiorcy prądu ma na celu wspieranie ekologicznych metod wytwarzania energii elektrycznej. Wysokosprawna kogeneracja znajduje zastosowanie przede wszystkim w elektrociepłowniach, coraz częściej na jej zastosowanie decydują się jednak także prywatne przedsiębiorstwa, które są zachęcone możliwościami uzyskania premii kogeneracyjnych.