Ceny prądu zarówno w przypadku przedsiębiorstw, jak i gospodarstw rolnych oraz domowych w dużej mierze zależne są od taryfy prądowej. Obecnie na polskim rynku energetycznym wyróżnia się więc ich podział na taryfy prądu dla domu oraz firm. W przypadku jednych i drugich odbiorców końcowych istnieje jeszcze stosunkowo nowe rozwiązanie, jakim jest taryfa dynamiczna. Jak wobec tego wybrać tę jedną, najlepszą metodę rozliczania energii elektrycznej?
Taryfy prądowe - czym są i dlaczego od nich zależy wysokość rachunków za energię elektryczną?
Na początku warto przede wszystkim wyjaśnić, czym jest taryfa prądu i dlaczego to właśnie od niej w dużej mierze zależy to, po jakiej cenie dostarczają energię elektryczną sprzedawcy prądu. Wobec tego mianem taryfy prądowej określa się plan cenowy, według którego rozliczane jest następnie zużycie energii elektrycznej z odbiorcą końcowym. W zależności od jego rodzaju ceny prądu mogą być więc jednakowe w ciągu całej doby, jak i tańsze w określonych godzinach, a nawet dniach tygodnia. W naszym kraju sprzedawcy prądu oferują bowiem 4 główne grupy taryfowe wyszczególnione pod względem rodzaju odbiorcy końcowego oraz przynależne do nich typy dzielące je nad podkategorie.
Jak rozszyfrować skróty taryf prądu?
Taryfy prądu oznaczane są za pomocą symboli składających się z wielkiej litery, oznaczającej grupę taryfową oraz następujących po sobie dwóch cyfr. Przy czym pierwsza z nich określa moc umowną, natomiast druga cyfra liczbę stref.
W związku z tym wyróżnia się 4 grupy taryfowe:
- G — przeznaczoną dla gospodarstw domowych,
- C — przeznaczoną dla niewielkich firm oraz gospodarstw rolnych,
- B — przeznaczoną dla dużych firm,
- A — przeznaczoną dla największych odbiorców np. kopalni.
Jeśli chodzi o moc umowną, oznaczana może być ona cyfrą:
- 1 - oznaczającą moc umowną do 40 kW,
- 2 - oznaczającą moc umowną powyżej 40 kW.
Z kolei strefy mogą być oznaczane cyframi od 1 do 4. Skrót taryfy prądu G12 opisuje wobec tego taryfę przeznaczoną do gospodarstw domowych o mocy umownej do 40 kW oraz rozliczaną dwustrefowo, a taryfa G13 ma 3 różne stawki za prąd w ciągu doby.
Bardziej szczegółowe opisy taryf możecie sprawdzić analizując dane wybranego operatora. Poniżej najwięsze spółki energetyczne i ich taryfy:
Taryfy prądu dla domu
Chcąc wybrać najlepszą taryfę prądu dla domu, warto przede wszystkim poznać jej podstawowe rodzaje, a także charakterystykę. Dzięki temu podjęcie odpowiedniej decyzji co do tego, na jakich zasadach ma być rozliczana energia elektryczna ze sprzedawcą prądu, będzie o wiele prostsza. W przypadku gospodarstw domowych do wyboru mamy więc trzy podstawowe taryfy, które dzielą się na jedno, dwu, a nawet trzystrefowe w zależności od dostawcy energii elektrycznej.
Taryfa energii elektrycznej G11
Pierwszą z nich jest najpopularniejsza i podstawowa: taryfa G11 prądu dla domu, w której prąd jest rozliczany według jednej stałej ceny przez całą dobę niezależnie od dnia tygodnia, czyli jednostrefowo. Najczęściej na zwykłą taryfę decydują się osoby, które nie chcą się zastanawiać, kiedy bardziej im się opłaca korzystać z urządzeń elektrycznych lub prowadzą taki tryb życia, który sprawia, że ich zużycie prądu utrzymuje się na podobnym poziomie przez całą dobę, np. pracują z domu.
Taryfa energii elektrycznej G12
Drugim rodzajem taryfy prądu dla domu jest taryfa G12, określana także jako dwustrefowa, na co wskazuje, chociażby cyfra "2" w jej symbolu. Jej charakterystycznymi cechami jest to, że dzieli ona dobę na dwie strefy. Strefę dzienną — droższą oraz nocną — tańszą. U większości sprzedawców energii elektrycznej strefa dzienna wraz z wyższymi cenami za prąd zaczyna się zazwyczaj od godziny 06:00 i trwa do 15:00 oraz od 17:00 do 22:00, pozostałe godziny doby to natomiast strefa nocna obejmująca taryfę nocną. W związku z tym taryfa dwustrefowa jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które generują większe zużycie energii wieczorową porą lub posiadają instalację fotowoltaiczną, która nie produkuje prądu nocą.
Taryfa energii elektrycznej G12w
Ostatnia z taryf prądu dla domu to natomiast szczególna odmiana taryfy dwustrefowej G12 oznaczana jako taryfa G12w ze względu na fakt, że energia elektryczna jest w niej tańsza nie tylko w określonych godzinach w ciągu domu, ale także w weekendy oraz dni ustawowo wolne od pracy. W jej przypadku cena w strefie nocnej jest najniższa ze wszystkich taryf, analogicznie jest ona jednak także najwyższa w strefach dziennych. Taryfa ta jest więc dobrym rozwiązaniem wyłącznie dla osób, które świadomie potrafią dopasować poziom zużycia energii do określonych pór dnia oraz dni tygodnia. Na koniec warto dodać, że instnieje także taryfa G12as tzw. antysmogowa. Dedykowana jest ona dla osób, które wymieniły piec opalany paliwem stałym na elektrycznej źródło ciepła.
Taryfy prądu dla firm
Taryfy prądu dla firm oferowane przez sprzedawców prądu są natomiast nieco bardziej rozbudowane od tych przeznaczonych dla klientów indywidualnych. Przede wszystkim dzielą się ona na trzy główne kategorie pod względem wielkości odbiorców końcowych, a także kolejne podgrupy w ich ramach. Dlatego też zastanawiając się jaką taryfę prądu wybrać dla firmy najlepiej w pierwszej kolejności przeanalizować jej średnie zużycie energii elektrycznej, a następnie zdecydować się na jedną z poniżej wymienionych.
Rodzaje taryfy prądu dla firm z sektora MŚP i gospodarstw rolnych
Pierwszą grupą taryf prądowych dla firm jest taryfa C skierowana do przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych zasilanych za pomocą sieci niskiego napięcia. Wyjątkową sytuacją, w której korzystać z niej mogą klienci indywidualni, jest natomiast budowa nieruchomości do momentu oddania jej do użytku wtedy występuje tzw. taryfa budowlana.
W ramach taryfy C wyróżnia się natomiast trzy jej podstawowe typy:
- taryfa C11 - będąca klasyczną taryfą jednostrefową, w której prąd rozliczany jest przez całą dobę w jednej stawce cenowej, sprawdza się ona więc najlepiej w przypadku działalności, w których pobór prądu występuje zazwyczaj za dnia,
- taryfa C12 a lub b - będąca taryfą dwustrefową dzielącą dobę na dwie strefy czasowe, w której ceny za prąd są wyższe w godzinach szczytowych oraz niższe poza nim, jest ona bardzo dobrym wyborem dla firm, które większość czynności z użyciem energii elektrycznej są w stanie zaplanować poza godzinami szczytu energetycznego lub nocą,
- taryfa C13 w której mamy trzy różne stawki podczas doby. Przeznaczona dla tych firm, które w najbardziej świadomy sposób, są w stanie wykorzystywać prąd, kiedy jest on najtańszy
- taryfa C21 - będąca taryfą jednostrefową, w której moc umowna przekracza 40 kW, jest więc ona odpowiednikiem taryfy C11 dla firm, które potrzebują większej mocy umownej.
Rodzaje taryfy prądu dla dużych firm
W przypadku dużych firm, które zasilane są za pomocą sieci średniego napięcia, wyróżnić można natomiast dwie taryfy prądu dla firmy. Taryfa B składa się z:
- taryfa B21 - która jest taryfą jednostrefową o mocy przyłączeniowej większej niż 40 kW, oznacza to więc, że cena za 1 kWh prądu jest w niej taka sama przez całą dobę,
- taryfy B22 - która jest taryfą dwustrefową działająca tak samo, jak taryfa C12,
- taryfa B23 - która jest taryfą trójstrefową, dzielącą dobę na trzy strefy — szczyt przedpołudniowy, szczyt popołudniowy oraz pozostałe godziny, przy czym najdrożej za prąd płaci się w jej przypadku podczas godzin obejmujących szczyt popołudniowy, jest ona więc polecana firmom, które są w stanie dostosować swoją działalność do pory dnia, w której prąd jest najtańszy.
Rodzaje taryf prądu dla największych odbiorców biznesowych
Ostatnim rodzajem taryf dla przedsiębiorstw są te z grupy A w których prąd dostarczany jest za pomocą sieci wysokiego napięcia. W ich przypadku wyróżnia się natomiast zarówno taryfy typu jednostrefowego - A21, jak i dwustrefowego - A22 czy trzy, a nawet czterostrefowego - A23 i A24. Zasady rozliczania w nich prądu są natomiast takie same jak w przypadku innych grup taryfowych dla firm.
Każda z wyżej wymienionych taryf prądu ma zdefiniowane stawki przez sprzedawców w tzw. cenniku bazowym/podstawowym. Jeśli jednak zapomnimy np. podpisać umowę to możemy zostać rozliczani w oparciu o stawki, które reprezentuje taryfa rezerwowa prądu. Są one dużo wyższe i należy takich sytuacji unikać.
Dynamiczna taryfa prądu - czym jest i kto może z niej skorzystać?
Na rynku energetycznym wyróżnić można także szczególną odmianę taryfy prądu, jaką jest taryfa dynamiczna, która obecnie dostępna jest wyłącznie dla przedsiębiorców, których łączne zużycie prądu we wszystkich ich obiektach przekracza miesięcznie 5 MWh. W przyszłości ma być ona jednak także możliwa do wyboru dla klientów indywidualnych, którzy będą posiadali liczniki inteligentne pozwalające stale mierzyć pobór prądu. Obecnie trwają już bowiem prace nad projektem ustawy, który miałby tę kwestię regulować.
Czym jest taryfa dynamiczna?
Na czym jednak polega taryfa dynamiczna? Jest ona niczym innym jak rodzajem kontraktu bezterminowego, który może być najczęściej rozwiązany wraz z okresem wypowiedzenia wynoszącym 30 dni. Na jego podstawie odbiorca prądu, zamiast płacić jedną ustaloną z góry stawkę za prąd regulowaną przez Urząd Regulacji Energetyki, płaci za niego cenę zgodną z tą przypisaną do danej godziny na Giełdzie Energii Elektrycznej, która może wynosić zarówno około 400 zł/MWh, jak i nawet 900 zł/MWh. Dzięki temu odbiorcy końcowi sami mogą decydować, kiedy chcą kupować prąd. Co więcej, tańszy prąd dostępny w danych godzinach mogą oni także zakupować i magazynować np. w magazynach energii, zmniejszając tym samym w znaczny sposób swoje rachunki nawet o 30% w skali miesiąca. Będąc przedsiębiorcą spełniającym wymieniony powyżej warunek, warto więc zainteresować się taryfą dynamiczną, gdyż może się okazać, że jest ona świetnym rozwiązaniem pozwalającym zminimalizować wysokie koszty zakupu energii elektrycznej, stanowiące coraz większą część wydatków firm, ze względu na stale wprowadzane podwyżki jej cen.
Podsumowując, to jaka taryfa prądu będzie najlepsza dla domu lub firmy, zależy przede wszystkim od charakterystyki zużycia w nich energii elektrycznej. W obu przypadkach, kiedy jego poziom jest zbliżony przez całą dobę, najlepszą opcją jest taryfa jednostrefowa. Kiedy natomiast jego poziom jest niższy w godzinach szczytowych lub można go w tym okresie w prosty sposób obniżyć lepiej rozważyć rozwiązanie, jakim jest taryfa dwustrefowa, czy taryfa trójstrefowa, w której poza godzinami szczytu energetycznego prąd jest najtańszy. Samej zmiany taryfy prądu dokonać można natomiast nieodpłatnie u swojego sprzedawcy, korzystając z udostępnionych przez niego formularzy. Przy czym należy pamiętać, że zmiana taryfy kilku strefową wymaga wymiany licznika na nowy przez Operatora Systemy Dystrybucji energii elektrycznej, dlatego też on także powinien zostać o tym poinformowany, jeśli nie jest jednocześnie sprzedawcą prądu.
