Czy pompa ciepła się opłaca?

Ile kosztuje montaż pompy ciepła?

Pierwszą i podstawową kwestią pozwalającą oszacować opłacalność zastosowania pompy ciepła, jaką biorą pod uwagę inwestorzy, jest koszt jej montażu. Należy więc widzieć, że jego wartość może być różna w zależności od tego, jaką moc grzewczą będzie miała pompa ciepła, a także miejsca montażu oraz dodatkowych urządzeń stosowanych wraz z nią w instalacji grzewczej.

Na cenę w przypadku pompy ciepła wpływ ma także jej rodzaj, który wymusza dany sposób montażu oraz ilość potrzebnych dodatkowych urządzeń, które mają z nią współpracować. Na rynku wyróżnia się bowiem trzy rodzaje pomp ciepła.

Pompa ciepła powietrze-powietrze, czerpiące ciepło z jak sama nazwa wskazuje powietrze. Są najłatwiejsze w instalacji, jednak ich sprawność jest znacznie ograniczona, zwłaszcza w okresach, kiedy za oknem panują ujemne temperatury. W związku z tym ich zastosowanie wymaga dodatkowych urządzeń grzewczych w postaci np. grzałek elektrycznych zwiększających koszt inwestycji oraz okres zwrotu z niej. Pompy ciepła powietrze woda, wymagające zastosowania zbiornika na wodę, dostępne w wariantach split i monoblok, które muszą być jednak ulokowane blisko budynku, aby ich wydajność była na odpowiednim poziomie. Pompy ciepła gruntowe, będące najdroższym jednak także najwydajniejszym rozwiązaniem. Czerpią one ciepło z gruntu, przez co wymagają wykonania specjalnych odwiertów lub wykopów zwiększających koszt ich montażu.

W związku z tym w zależności od wybranego modelu pompy ciepła, za montaż urządzenia o takiej samej mocy trzeba zapłacić od 20 000 do nawet 60 000 tysięcy złotych. Należy jednak pamiętać, że koszty związane z zastosowaniem pompy ciepła do ogrzewania domu można znacznie obniżyć, korzystając z licznych dotacji oraz ulg podatkowych. Urządzenia te zaliczane są bowiem do systemów grzewczych, które znacznie przyczyniają się do zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza, przez co ich montaż wspierany jest zarówno przez Unię Europejską, jak i nasz rząd. Wśród programów obejmujących finansowanie montażu pompy ciepła można wyróżnić między innymi program Czyste Powietrze oferujący wypłaty nawet do 27 000 złotych, po spełnieniu określonych warunków.

Ile wynoszą koszty eksploatacji pompy ciepła?

Koszty montażu systemu ogrzewania pompą ciepła to jednak nie wszystko, aby móc określić czy inwestowanie w nią jest opłacalne. Należy bowiem także uwzględnić to, ile trzeba będzie płacić rocznie za jej użytkowanie. Przy czym należy pamiętać, że pompy ciepła nie produkują ciepła, a jedynie odzyskują je z dolnych źródeł, którymi może być powietrze, woda lub grunt. Nie wymagają więc zakupu opału, a jedynym kosztem związanym z ich użytkowaniem jest koszt energii elektrycznej wspomagającej pracę całego systemu grzewczego, który można jednak obniżyć za pomocą fotowoltaiki. W takim przypadku korzystanie z pompy ciepła do ogrzewania domu, w którym moc instalacji fotowoltaicznej jest dobrana odpowiednio do zapotrzebowania energetycznego jej użytkowników, wynosi niemal 0 złotych, a czas zwrotu z inwestycji jest znacznie krótszy.

Jeśli jednak w dom nie ma zastosowanej instalacji fotowoltaicznej, aby obliczyć, ile będzie kosztować ogrzewanie domu za pomocą tego źródła ciepła, należy znać przede wszystkim współczynnik SCOP pompy ciepła, a także zapotrzebowanie energetyczne budynku zależne od:

• powierzchni, jaką ma dom,
• rodzaju zastosowanej termoizolacji oraz jej jakości,
• temperatur, w jakich lubią przebywać domownicy.

Wobec tego, jeśli zapotrzebowanie energetyczne budynku wynosi 18 000 kWh rocznie, a pompa ciepła posiada współczynnik sprawności w ujęciu średniorocznym (SCOP) na poziomie 4, to będzie ona zużywać w ciągu roku 6000 kWh prądu. Biorąc więc pod uwagę obecne ceny prądu, wynoszące około 0,63 złotego za 1 kWh wystarczy przemnożyć 6000 kWh przez 0,63, aby otrzymać wartość 3780 złotych, mówiącą nam o tym ile szacunkowo wynoszą koszty eksploatacji, które generuje pompa ciepła w ciągu roku.

Czy pompa ciepła jest opłacalna w porównaniu do innych systemów ogrzewania?

Dla określenia czy inwestowanie w pompę ciepła jest opłacalne, warto ją porównać także z innymi systemami ogrzewania. W tym celu wykluczamy jednak tradycyjny kocioł na paliwa stałe, gdyż zakładamy, że osoby rozważające montaż pompy ciepła cenią sobie ekologiczne rozwiązania, nie zanieczyszczają spalinami naszego środowiska. Za alternatywę dla pomp ciepła w takim przypadku podaje się więc najczęściej ogrzewanie gazowe. Dlatego właśnie to z nim porównamy koszty montażu oraz późniejszej eksploatacji tych urządzeń.

Pompa ciepła a ogrzewanie gazowe

Jeśli chodzi wiec o koszty montażu ogrzewania gazowego same urządzenia niezbędnego do jego funkcjonowanie oraz ich zamontowanie to wydatek rzędu około od 5000 do 10000 złotych, o ile budynek posiada już przyłącze gazowe. Jak więc widać na tym etapie ogrzewanie gazowe wygrywa z pompą ciepłą, będąc od niej tańszym.

Wyraźne różnice można jednak zauważyć w kosztach eksploatacji obu tych rozwiązań, jeśli chodzi o nowy, dobrze ocieplony dom o powierzchni 150 m2. W tym przypadku za ogrzewanie go za pomocą pompy ciepła gruntowej zapłacić trzeba będzie rocznie około 2350 złotych, a za pomocą pompy ciepła powietrznej - 2500 złotych. Jeśli chodzi natomiast o ogrzewanie gazem, koszty te będą wynosić około 6500 złotych. Stosując pompę ciepła, zamiast ogrzewania gazowego można więc zaoszczędzić rocznie około 4000 złotych. Przy czym należy pamiętać, że kwota ta według wszelkich danych będzie stale wzrastać, wraz z wprowadzanymi podwyżkami cen gazu ziemnego, które są nieuniknione, ze względu na ograniczone złoża tego surowca.

Kiedy ogrzewanie domu pompą ciepła się opłaca?

Rozważając nad tym, co lepiej zastosować ogrzewanie poprzez pompę ciepła czy też gaz należy także zwrócić uwagę na to, że pierwsze z rozwiązań jest bardziej ekonomiczne w przypadku kiedy dom nie posiada jeszcze przyłącza gazowego. W takiej sytuacji jego wykonanie może bowiem kosztować około 7 000 złotych, a do tej kwoty należy jeszcze dodać koszt wykonania systemu odprowadzania spalin w wysokości około 3000 złotych oraz koszt zakupu i montażu samego gazowego systemu ogrzewania wynoszący średnio 9 000 złotych. Sumując te wydatki, zyskujemy więc kwotę rzędu 19000 złotych, której wysokość jest niemal taka sama jak w przypadku zamontowania pompy ciepła.

Pompa ciepła to także dobre rozwiązanie w sytuacji, kiedy źródłem energii w domu jest instalacja fotowoltaiczna, czyli nie płacimy za nią niemal wcale. Wtedy eksploatacja takiego systemu ogrzewania nie generuje niemal żadnych kosztów i możemy się spodziewać się szybszego niż około 8 lat zwrotu z inwestycji w niego.

Do zalet pomp ciepła wykorzystywanych do ogrzewania domu zaliczyć ponadto można także:

• wysoką sprawność urządzenia grzewczego,
• bezpieczeństwo związane z brakiem ryzyka pożaru czy zaczadzenia,
• pełną automatyzację pracy, pompa ciepła może więc bez problemu ogrzewać dom, nawet podczas nieobecności domowników,
• brak dodatkowych kosztów związanych z wykonaniem komina spalinowego,
• estetykę,
• możliwość podgrzewania za jej pomocą ciepłej wody użytkowej,
• możliwość zastosowania jej w niemal każdym domu, także tym modernizowanym.

Na co zwrócić uwagę, aby pompa ciepła do ogrzewania domu była opłacalna?

Aby ogrzewanie domu pompą ciepła było jeszcze bardziej ekonomicznie opłacalne podczas jej doboru oraz montażu należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych czynników, wpływających na jej późniejszą wydajną pracę (sprawdź kalkulator jak dobrać pompę ciepła). Pierwszym z nich jest moc grzewcza urządzenia, która powinna być ściśle dopasowana do rodzaju izolacji budynku, zapotrzebowania energetycznego oraz średniorocznych temperatur panujących w rejonie montażu. Drugi to efektywność grzewcza pompy określana przez producentów jako współczynnik COP. Mówi on nam bowiem o tym, ile energii cieplnej jest w stanie wyprodukować pompa ciepła z 1 kWh energii elektrycznej. Mamy na naszej stronie sekcję pompy ciepła porównanie, które pomoże w odpowiedzi na to pytanie.

Podsumowując ogrzewany dom pompą ciepła to opłacalne rozwiązanie w przypadku kiedy jest ona odpowiednio dobrana do jego zapotrzebowania energetycznego budynku. Wydatki związane z jej użytkowaniem są bowiem niższe nawet od kosztów ogrzewania gazowego, które podawane jest jako alternatywne ekologiczne źródło energii cieplnej. Dlatego też warto rozważyć montaż pompy ciepła, zwłaszcza jeśli w domu nie jest jeszcze wykonane przyłącze gazowe, gdyż w takim przypadku jej opłacalność jest jeszcze większa.