Na rachunkach za prąd można znaleźć wiele pozycji składających się na jego finalną kwotę. Tylko jeden z nich dotyczy ceny prądu za ilość pobranych kWh energii w danym okresie, inne pozycje to natomiast wszelkiego rodzaju opłaty dodatkowe. W określonych przypadkach może pojawić się pozycja związana z opłatami dotyczącymi energii biernej. Czym wobec tego jest energia bierna i kiedy trzeba się liczyć z koniecznością uiszczenia za nią opłaty?
Na początku warto przede wszystkim wyjaśnić, czym jest energia bierna. Jest to wobec tego energia, która przepływa między źródłem prądu a jego odbiornikiem, jednak nie jest zamieniana na jego pracę. Tak naprawdę nie ma możliwości pobierania energii czynnej bez energii biernej, która nie jest jednak zużywana, a krąży w sieci, generując przy tym jej obciążenie. W przypadku energii biernej istotne jest także to, że dzieli się ona na dwa rodzaje:
W związku z tym każda osoba pobierająca energię elektryczną czynną z sieci pobiera również energię bierną, nie wiedząc nawet o tym.
W przypadku większości dystrybutorów energii elektrycznej została ustalona przez nich wartość współczynnika mocy, która jest tolerowana. Wynosi ona od 0,2 do 0,4. W praktyce przekłada się więc to na to, że pobierając 100 kWh energii czynnej można bez żadnych opłat pobrać od 20 do 40 kVarh energii biernej indukcyjnej.
W przypadku kiedy wartość ta w punkcie odbioru zostanie jednak przekroczona, dystrybutor może natomiast naliczyć opłatę za energię bierną, która niekiedy przekłada się na wyższy nawet o 30% rachunek za prąd
Opłata za energię bierną obowiązuje wszystkich odbiorców energii elektrycznej rozliczających ją za pomocą taryf prądowych z grupy A oraz B. Niekiedy opłata za energię bierną jest jednak nakładana także na odbiorców z grupy C. Z kolei właściciele gospodarstw domowych rozliczający się za pomocą taryfy prądowej G są całkowicie z niej zwolnieni.
W związku z tym opłata ta dotyczy przede wszystkim przedsiębiorców oraz osoby prywatne korzystające z prądu budowlanego w ramach taryfy z grupy C, gdyż zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 12 kwietnia 2012 roku: rozliczeniami za ponadumowny pobór energii biernej są objęci odbiorcy zasilani z sieci średniego napięcia, wysokiego i najwyższego napięcia. Rozliczeniami tymi mogą być objęci w uzasadnionych przypadkach także odbiorcy zasilani z sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV.