Z tego artykułu dowiesz się
Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD) czyli potocznie mówiąc dystrybutor energii elektrycznej jest wybierany przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i przydzielany do konkretnego obszaru. Z definicji dystrybutor energii elektrycznej odpowiada za jakość i ciągłość dostaw energii do naszego domu lub firmy. W obszarze dystrybucji mamy tzw. monopol naturalny. To zasada, która mówi o tym, że na jednym obszarze daną usługę świadczyć może tylko jeden podmiot. Warto wiedzieć, że jeśli chcemy płacić mniej za energię to porównywarka cen prądu odpowie nam na pytanie jak obniżyć koszty zakupu. Optymalizacja kosztów dystrybucji to zadanie dla doradcy technicznego.
Rola operatora systemów dystrybucyjnych na rynku energii
Poza wcześniej wymienionym głównym zadaniem OSD, podmiot ten uczestniczy także w innych procesach jakie zachodzą na rynku energii. Dystrybucja energii ma także swój udział jak ma miejsce zmiana dostawcy prądu, odbiorca energii elektrycznej zmienia sprzedawcę, ale nie dystrybutora energii, który odpowiada za dany obszar. Operator systemu dystrybucyjnego świadczy usługę bilingową na rzecz sprzedawców. Za rzeczywisty odczyt licznika dale odpowiada ten sam podmiot, który dane te wysyła do naszego sprzedawcy.
Dodatkowo odbiorca prądu może wybrać nowego sprzedawcę energii wyłącznie spośród dostawców, którzy mają podpisaną Generalną Umowę Dystrybucji (GUD) z dystrybutorem odpowiedzialnym za dany teren. Odbiorca nie dokonuje zmiany dystrybutora energii. Klient zawiera z OSD, do którego sieci jest podłączony tzw. Umowę dystrybucyjną, regulującą prawa i obowiązki obu stron w zakresie dostarczania kupionej u dostawcy energii w Polsce. Od 1 stycznia 2014 roku dystrybutorzy zobowiązali się wdrożyć Generalną Umowę Dystrybucji dla Usługi Kompleksowej (GUD-K), której celem jest ułatwienie Odbiorcom zmiany sprzedawcy energii. Zgodnie z założeniami GUD-K ma ułatwić poruszanie się Odbiorcy po rynku energii, a co za tym idzie, zachęcić do skorzystania z możliwości zmiany sprzedawcy. Dzięki GUD-K Klient podpisuje jedną umowę, mimo tego, że sprzedażą i dystrybucją energii elektrycznej zajmują się zupełnie inne podmioty.
Ponadto, docelowo klient po zmianie sprzedawcy prądu będzie otrzymywał tylko jedną fakturę za energię elektryczną, natomiast dotychczas musiał opłacać dwie faktury. W praktyce jednak wielu sprzedawców ze względu na nałożone na nich dodatkowe obowiązki, nie zdecydowało się na podpisanie Generalnej Umowy Dystrybucji dla Usługi Kompleksowej. Ten rynek cały czas się rozwija, ale w perspektywie najbliższych 3-4 lat opisany wyżej problem z pewnością zostanie rozwiązany. Takie są wymagania ze strony Unii Europejskiej, która bardzo mocno naciska na liberalizację rynku energii.
Dystrybucja energii elektrycznej cena
Pamiętajmy, że nasz cały rachunek za prąd składa się co do zasady z 2 części. Sprzedaż prądu stanowi ok 50% kosztów składowych rachunku za prąd. Druga połowa to koszty dystrybucji, a te również z perspektywy ostatnich lat się zmieniały. Można to obliczyć wykorzystując kalkulator cen prądu. Poniżej tabele pokazujące jak wygląda cena prądu i ile płaciliśmy za dystrybucję prądu. W dystrybucji prądu, tak samo jak w sprzedaży poziom stawek u największych dystrybutorów jest praktycznie identyczny poniżej przedstawimy porównanie kosztów dystrybucji prądu dla obszaru OSD Enea dla miasta Poznań w ciągu ostatnich 12 lat
2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
składnik stały stawki sieciowej [zł/mc] dla ukł. 3 fazowego | 3,92 | 3,99 | 4,13 | 4,47 | 4,74 | 4,51 | 4,57 | 4,57 | 4,57 | 4,65 | 5,65 | 6,02 | 6,02 |
stawka opłaty przejściowej [zł/mc] | 4,86 | 5,03 | 4,5 | 3,87 | 1,13 | 2,44 | 3,29 | 3,15 | 6,5 | 6,5 | 0,33 | 0,33 | 0,33 |
opłata abonamentowa [zł/mc] | 2,48 | 2,6 | 2,89 | 3,17 | 3,3 | 3,89 | 3,89 | 3,89 | 3,84 | 3,84 | 3,84 | 3,84 | 3,84 |
składnik zmienny stawki sieciowej [zł/kWh] | 0,1383 | 0,1452 | 0,1509 | 0,1637 | 0,1734 | 0,166 | 0,168 | 0,1621 | 0,161 | 0,1629 | 0,1629 | 0,1694 | 0,1648 |
stawka jakościowa [zł/kWh] | 0,0098 | 0,0077 | 0,007 | 0,0065 | 0,0084 | 0,0108 | 0,0115 | 0,0129 | 0,0127 | 0,0125 | 0,0130 | 0,0133 | 0,0161 |
Roczny koszt dystrybucji prądu brutto [zużycie 2500kWh] | 621,61 zł | 641,68 zł | 655,58 zł | 691,78 zł | 694,38 zł | 703,66 zł | 725,39 zł | 709,49 zł | 754,20 zł | 760,61 zł | 685,84 zł | 712,21 zł | 706,67 zł |
W przypadku dystrybucji prądu wyraźnie widać, że z wyjątkiem 2016, 2019 i 2021 roku ceny za transport prądu systematycznie rosną. W roku 2019 była to interwencja rządu zamrażająca, a faktycznie obniżająca stawki dystrybucji. W 2021 w stosunku do roku poprzedniego chcąc z politycznego punktu widzenia minimalizować wzrost cen prądu, zdecydowano się na obniżenie stawek w tym obszarze.
Skąd ten wzrost? Przede wszystkim z konieczności finansowania inwestycji sieci dystrybucyjnej i jej rozbudowy, a także finansowania całej transformacji energetycznej. Politycy w ostatnich latach bardzo chętnie dodawali nowe pozycje do rachunku za energię. Opłata mocowa, a wcześniej kogeneracyjna czy OZE to tylko niektóre z nich, które powodują, że za prąd płacimy więcej.
Dystrybutorzy prądu w Polsce - pełna lista
Dystrybutorzy energii działają na sieciach rozdzielczych służących do dystrybucji energii elektrycznej. Sieci dystrybucyjne obejmują linie wysokiego (110 kV), średniego (15 kV) i niskiego (400 V) napięcia.
- Alchemia
- Arcelor Mittal
- Azoty Chorzów
- Grupa Azoty
- Elektrociepłownia Wrocław
- Zael Energo
- BHHH Mikrohuta
- U&R Calor
- Carbo Energia
- Energocentrum
- Commercial Metals
- Centrum Nakładania Powłok
- Dalkia Powerline
- Dalkia Poznań
- D-Energia
- EC Mielec
- ZEC Kogenracja Wrocław
- Ostrowski Zakład Ciepłowniczy
- Grandmaster Sp. z o.o.
- Błonie-Pass Strefa Przemysłowa Leszek Mirkowicz
- Heat Engineering Technology Europe Sp. z o.o.
- ECO Kogeneracja Kutno
- EDF Polska
- EHN S.A.
- ELCO Energy
- Enea Operator
- Energa Operato
- Energia Euro Pak
- Energit
- Energostrefa
- FPM S.A.
- Grupa Górażdże
- Grupa Kęty
- Grupa Energia
- Zakłady produkcyjne BD S.A.
- IZO ERG S.A.
- Kamir
- FŁT Kraśnik
- Klak energetyka
- ZAMET
- KolsatPol
- Nida Media
- Energetyka N.D. Mazowiecki
- Tauron Dystrybucja
- PAL Sp. z o.o.
- FP Myszków Sp. z o.o.
- PCC Blachownia
- PCC Rokita
- PGE Dystrybucja
- Plus Energia
- PolEnergia
- ZGH Bolesław
- Potr Gdynia
- Power 21
- Power Pol
- PS Operator
- PZL Świdnik
- RWE Stoen Operator
- Soda Polska Ciech
- Spomasz Toruń
- Spółka Restrukturyzacji Kopalń
- Port Szczecin - Świnoujście
- Telenerg BIS
- TeraWat Dystrybucja
- Energetyka Ursus
- Velvet Care
- Energetyka Wagon
- WM Malta
- Best Eko
- EC Prudnik
- Huta Bankowa
- EC Zduńska Wola
- Klepierre
- Polontex
- MEC w Ostrowcu
Dystrybutorzy energii elektrycznej w Polsce mapa jaką przygotowaliśmy prezentuje podział Polski w odniesieniu do największych podmiotów zajmujących się dostawą prądu do naszych domów i firm. Do tego grona zaliczamy:
- Dystrybucja energii elektrycznej Enea - swoim obszarem obejmuje takie województwa i miasta jak: zachodniopomorskie (Szczecin), lubuskie (Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra) wielkopolskie (Poznań), kujawsko-pomorskie (Bydgoszcz)
- Dystrybucja energii elektrycznej Energa - obszar działania to: województwo pomorskie (Gdańsk, Gdynia, Słupsk, Koszalin), wielkopolskie (Kalisz), kujawsko-pomorskie (Toruń), warmińsko-mazurskie (Olsztyn, Elbląg)
- Dystrybucja energii elektrycznej PGE - pod swoją opieką na następujące województwa i miasta: podlaskie (Białystok), mazowieckie (bez Warszawy), łódzkie (Łódź), świętokrzyskie (Kielce), lubelskie (Lublin), podkarpackie (Rzeszów)
- Dystrybucja energii elektrycznej Tauron - działa głównie w następujących województwach i miastach: małopolskie (Kraków), śląskie (Katowice), opolskie (Opole), dolnośląskie (Wrocław)
- Dystrybucja energii elektrycznej Innogy - to obszar mieszący się w granicach administracyjnych Warszawy
Dystrybutorzy prądu w Polsce. Co z nimi załatwimy?
Na koniec garść informacji dotyczących praktycznych zadań operatora systemu dystrybucyjnego, dla którego nie tylko dystrybucja prądu jest najważniejsza. Oto czym dystrybutorzy energii w Polsce się zajmują:
- Zmiana mocy przyłączeniowych - przez moc przyłączeniową możemy rozumieć moc czynną, jaką planujemy pobrać lub oddać do sieci. Jej wartość uwzględniona jest w umowie o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej jako maksymalna wartość ze średnich wartości danej mocy w okresie 15 minut, która jest wykorzystywana w celu zaprojektowania przyłącza.
- Dobór odpowiedniej mocy przyłączeniowej -nie jest to proste zadanie. Skupimy się teraz na zmianie mocy umownej, która dotyczy odbiorców grup taryfowych A, B, C2x oraz w przypadku grupy C1x, jeśli jej odbiorcy posiadają układy pomiarowe umożliwiające kontrolę zużycia mocy. Ważne jest odpowiednie dobranie mocy umownej, ponieważ w przypadku, gdy moc pobrana przewyższa moc umowną, płacimy karę. W wielu przypadkach kary za przekroczenie mocy umownej są znacznie większe niż opłata za moc umowną, dlatego jeżeli moc umowna jest systematycznie przekraczana, należy wystosować prośbę do przedsiębiorstwa energetycznego o jej zwiększenie. Jeden kilowat mocy przekroczonej kosztuje dziesięć razy więcej niż jeden dodatkowo zamówiony kilowat mocy umownej. Czasami odbiorca może ustalić inną wartość mocy umownej dla poszczególnych miesięcy, jednak niektórzy dystrybutorzy energii elektrycznej nie wyrażają na to zgody. Zwiększenie mocy umownej jest bezpłatne, chociaż może zajść sytuacja, kiedy odbiorca będzie musiał ponieść koszty modernizacji linii zasilających, układów pomiarowych lub bezpieczników. Jednak taka potrzeba występuje wyłącznie w przypadku, gdy moc umowna przekroczy wartość mocy przyłączeniowej, a tym samym możliwości techniczne istniejącej linii zasilającej.
- Wykonywanie nowych przyłączy energetycznych
- Zmiana grupy taryfowej
- Włączenie do sieci instalacji fotowoltaicznej
Jak widać dystrybutorzy prądu w Polsce wykonują często zadania, które są niezbędne do optymalizacji kosztów zakupu energii elektrycznej do naszych domów czy też firm.